صفحه اصلی > اطلاعات مفید > خستگی چیست، چرا اتفاق می افتد؟
خستگی چیست و چرا اتفاق می افتد ؟
خستگی یکی از شایعترین علائمی است که افراد در زندگی روزمره خود تجربه میکنند. خستگی بهعنوان یک وضعیت طبیعی جسمی بهعنوان پاسخ به فعالیتهای روزانه و یا ناشی از بیماریها، استرس، بیخوابی و یا کمبود مواد مغذی در بدن ایجاد میشود.
به طور کلی ، خستگی به دو دسته تقسیم میشود : خستگی فیزیکی و خستگی ذهنی
- خستگی فیزیکی بهدلیل انجام فعالیتهای بدنی شدید، کمبود خواب و یا کمبود مواد مغذی در بدن ایجاد میشود .
- خستگی ذهنی به دلیل استرس ، اضطراب ، افزایش فعالیت ذهنی و یا ناشی از بیماریهای روانی مانند افسردگی و اضطراب ایجاد میشود.
در مورد خستگی فیزیکی ، هنگامی که ما فعالیت بدنی شدیدی مانند ورزش، کارهای خانگی سنگین و یا کارهایی که نیاز به تمرکز و توجه بالایی دارند مانند رانندگی بلندمدت را انجام میدهیم، بدن ما انرژی بیشتری مصرف میکند. این مصرف انرژی میتواند منجر به کمبود انرژی و خستگی شود .
در مورد خستگی ذهنی ، استرس و اضطراب میتوانند باعث افزایش تحریک بخشهای مغزی شوند که وظیفه تمرکز و توجه دارند. این تحریک بیش از حد میتواند باعث خستگی و کاهش توانایی های مغزی ما شود. همچنین، بیماریهایی مانند افسردگی و اضطراب نیز میتوانند باعث خستگی ذهنی شوند .
همچنین، کمبود خواب نیز میتواند باعث خستگی شود. هنگامی که بدن ما از خواب کافی برخوردار نیست ، سیستم اعصاب ما فعالیت بیشتری انجام میدهد و انرژی بیشتری مصرف میکند که باعث خستگی ما میشود .
علائم خستگی چیست ؟
علائم خستگی میتواند شامل موارد زیر باشد :
کاهش سطح انرژی : احساس کمبود انرژی، خستگی شدید، بیحالی و کاهش عملکرد انرژیزا در روزمره شما از علائم خستگی است .
کاهش تمرکز و توجه : در حالت خستگی، ممکن است دشواری در تمرکز بر روی کارهایی که انجام میدهید، تجربه کنید. این ممکن است باعث افزایش خطرات از دست دادن تمرکز در کارهای روزمره شود .
کاهش حافظه : در حالت خستگی، ممکن است دشواری در بهیاد آوری اطلاعات و خاطره دیدن یا حتی فراموشی موقتی ایجاد شود .
افزایش زمان لازم برای انجام کارها : در حالت خستگی، ممکن است زمان لازم برای انجام کارها افزایش یابد و شما نتوانید به بهترین شکل عمل کنید .
تغییر الگوی خواب : خستگی ممکن است باعث تغییر در الگوی خواب شما شود. شما ممکن است به طور طبیعی در طول روز خیلی خسته نباشید، اما در شب زود خوابیدن و بیدار شدن باشد.
- تحریک پذیری و عصبانیت : خستگی ممکن است باعث تحریک پذیری و عصبانیت شما شود و شما ممکن است به سادگی تحریک شوید .
کاهش اشتها : خستگی ممکن است باعث کاهش اشتها شما شود و باعث کاهش وزن و ناراحتیهای گوارشی شود .
افزایش اضطراب و تنش : خستگی ممکن است باعث افزایش سطح استرس و اضطراب شما شود و به دلیل کاهش تواناییهای شما در مقابل استرس، میتواند باعث تشدید این مشکلات شود .
کاهش سلامت روحی : خستگی ممکن است باعث کاهش سلامت روحی شما شود و شما ممکن است احساس ناراحتی، افسردگی، تنهایی و عدم رضایت از زندگی کنید .
چه چیزی باعث از بین رفتن خستگی می شود ؟
برای کاهش و بهبود علائم خستگی، میتوانید به موارد زیر توجه کنید :
استراحت کافی : استراحت کافی و خواب به مدت حداقل ۷-۸ ساعت در شب میتواند به کاهش خستگی کمک کند .
تغذیه مناسب : مواد مغذی کافی و سالم مانند میوه و سبزیجات، غلات کامل، پروتئینهای سالم و چربیهای سالم میتواند به کاهش خستگی و افزایش انرژی کمک کند .
ورزش منظم : ورزش منظم و ملایم مانند پیادهروی، دوچرخهسواری و شنا میتواند به افزایش سطح انرژی و کاهش خستگی کمک کند.
کاهش استرس : کاهش استرس و نگرانیها میتواند به کاهش خستگی کمک کند. میتوانید از روشهای مانند مدیتیشن، یوگا، تنفس عمیق و تمرینات استرسزا کمک بگیرید.
مدیریت زمان : به دنبال روشهای بهتر برای مدیریت زمان و اولویتبندی کارها بگردید تا از افزایش خستگی جلوگیری کنید.
مصرف مکملهای مغذی : مصرف مکملهای مغذی مانند ویتامینها، مواد معدنی و عصاره گیاهی ممکن است به کاهش خستگی کمک کند.
مصرف آب کافی : مصرف آب کافی برای حفظ هیدراتاسیون بدن و جلوگیری از خشکی دهان و لبها میتواند به کاهش خستگی کمک کند .
مصرف کافئین : مصرف کافئین میتواند بهبود حالت ذهنی و افزایش سطح انرژی در برخی افراد کمک کند. اما باید به میزان مصرف کافئین توجه کنید تا از افزایش خستگی در اثر مصرف زیاد کافئین جلوگیری کنید.
انجام تکلیفهای کوچک : انجام تکلیفهای کوچک و روزمرهای مانند تمیز کردن، آرایش خانه و خرید میتواند به کاهش خستگی کمک کند. با این حال، برای کاهش خستگی باید علت آن را تشخیص داد و درمان کرد. در برخی موارد، خستگی ممکن است ناشی از بیماریهای مزمن مانند افسردگی، بیماریهای قلبی، کمبود آهن، بیماریهای تیروئیدی و آلرژی باشد. در این موارد، پزشک شما ممکن است نیاز به درمان دارد تا علائم خستگی بهبود یابد .
غذاهای طبیعی برای رفع خستگی کدامند ؟
برخی از غذاهای طبیعی که میتوانند به کاهش خستگی کمک کنند عبارتند از :
میوهها : میوههایی مانند توت، کیوی، پرتقال، آناناس و موز حاوی ویتامین C هستند که به افزایش سطح انرژی و کاهش خستگی کمک میکنند .
سبزیجات : سبزیجاتی مانند اسفناج، کلم بروکلی، کلم قرمز و کلم سفید حاوی ویتامینهای B و فولات هستند که به افزایش سطح انرژی و کاهش خستگی کمک میکنند .
ماهی : ماهیهایی مانند ماهی قزلآلای رنگین کمان، تن ماتون و ماهی ماکرل حاوی اسیدهای چرب امگا-۳ هستند که به کاهش التهاب و کاهش خستگی کمک میکنند .
آجیل : آجیلهایی مانند بادام، فندق و کره بادام زمینی حاوی پروتئین، فیبر، ویتامینها و مواد معدنی هستند که به کاهش خستگی کمک میکنند .
سوپها : سوپهایی مانند سوپ گوشت یا سبزیجات حاوی مواد مغذی قابل هضم هستند که به افزایش سطح انرژی و کاهش خستگی کمک میکنند .
چای سبز : چای سبز حاوی آنتیاکسیدانهایی مانند که به کاهش التهاب و افزایش انرژی کمک میکنند و میتواند به کاهش خستگی کمک کند .
شیرینیهای طبیعی : شیرینیهایی مانند تمر، خرما و عسل حاوی قند طبیعی هستند که به افزایش سطح انرژی و کاهش خستگی کمک میکنند .
آووکادو : آووکادو حاوی چربیهای سالم هستند که به افزایش سطح انرژی و کاهش خستگی کمک میکنند .
گردو : گردو حاوی اسیدهای چرب امگا-۳ و مواد معدنی مانند منیزیم و فسفر هستند که به کاهش خستگی کم کنند .
در هر صورت ، برای کاهش خستگی باید به تغذیه تعادلی و سالم توجه کنید و غذاهای پرمغذی و متنوعی را مصرف کنید. همچنین، در صورتی که خستگی شدید و پایداری دارید، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید تا علت خستگی را تشخیص دهد و درمان مناسب را تجویز کند .
آیا خستگی ممکن است ناشی از بیماری باشد ؟
بله ، خستگی ممکن است ناشی از بیماری باشد. در واقع، خستگی یکی از علائم شایع بسیاری از بیماریها است. برخی از بیماریهایی که میتوانند باعث خستگی شوند عبارتند از :
بیماریهای قلبی : خستگی میتواند یکی از علائم بیماریهای قلبی مانند نارسایی قلبی یا بیماری عروق کرونر باشد .
بیماریهای تنفسی : بیماریهای تنفسی مانند برونشیت، آسم و عفونت ریه میتوانند باعث خستگی شوند .
بیماریهای کبدی : بعضی از بیماریهای کبدی مانند هپاتیت و سیروز میتوانند باعث خستگی شوند .
بیماریهای کم خونی : کمبود آهن و بعضی از بیماریهای خونی مانند آنمی میتوانند باعث خستگی شوند.
بیماریهای تیروئید : بیماریهای تیروئید مانند هیپوتیروئیدیسم و هیپرتیروئیدیسم میتوانند باعث خستگی شوند.
بیماریهای التهابی : بیماریهایی مانند روماتوئید آرتریت، آرتروز، لوپوس و اسکلرودرما میتوانند باعث خستگی شوند .
بیماریهای عصبی : بیماریهای عصبی مانند افسردگی، اضطراب، اختلال خواب و افت فشار خون میتوانند باعث خستگی شوند .
بنابراین، اگر خستگی شدید و پایداری دارید و احساس میکنید که خستگی شما به علت فعالیتهای روزمره نیست، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید تا علت خستگی را تشخیص دهد و درمان مناسب را تجویز کند. در برخی موارد، درمان بیماری اساسی ممکن است باعث بهبود خستگی شود .
منابع
- https://www.healthline.com/health/fatigue
- https://www.healthline.com/nutrition/10-reasons-you-are-tired
- https://www.healthline.com/health/how-to-stop-feeling-tired
- https://www.healthline.com/health/daytime-sleepiness/reasons-youre-tired
- https://www.healthline.com/health/food-nutrition/foods-that-beat-fatigue
- https://www.healthline.com/nutrition/vitamin-c-deficiency-symptoms
- https://www.medicalnewstoday.com/articles/219352